ZESPÓŁ EDWARDSA
Zespół Edwardsa (Trisomia 18) jest to zespół wad spowodowany najczęściej obecnością dodatkowego chromosomu 18 pary. Podobnie jak zespół Pataua, w większości przypadków prowadzi do samoistnego poronienia we wczesnym etapie ciąży. Częstość występowania ocenia się na 1:3000 – 1:6000 żywo urodzonych dzieci.
Ryzyko urodzenia dziecka z dodatkowym, 18 chromosomem wzrasta wraz z wiekiem matki (powyżej 35 roku życia). Trisomia 18, podobnie jak zespół Pataua częściej występuje u noworodków płci żeńskiej. Wskutek powikłań wynikających z obecności ciężkich wad wrodzonych (szczególnie serca) jedynie 10% dzieci przeżywa rok.
Zespół cech wyglądu dziecka z trisomią 18 stanowi zwykle mniej charakterystyczny obraz, aniżeli w przypadku zespołu Downa lub Pataua.
Najczęściej jednak można spotkać się z:
- Małą aktywnością ruchową płodu
- Pojedynczą tętnicą pępowinową w sznurze pępowinowym (prawidłowo jest parzysta)
- Nałożeniem palca wskazującego i małego na pozostałe przy zaciskaniu piąstki u noworodka
- Niską masą urodzeniową
Dodatkowo mogą występować:
- Wady anatomiczne czaszki - małe wymiary (mikrocefalia), wypukła potylica, dodatkowe ciemiączka, nisko osadzone i zniekształcone małżowiny uszne, niedorozwój kości żuchwy, duża odległość pomiędzy gałkami ocznymi (hiperteloryzm)
- Fałd skórny obecny w okolicy kąta przyśrodkowego oka (tzw. zmarszczka nakątna)
- Opadanie górnych powiek
- Rozszczep wargi i podniebienia
- Obecność fałdów skórnych szyi (tzw. szyja płetwiasta)
- Krótki mostek
- Duża odległość pomiędzy brodawkami sutkowymi
- Mała miednica
- Brak kości promieniowej (jedna z dwóch kości przedramienia)
- Wady anatomiczne palców – zniekształcone, przykurczowo ustawione palce u rąk, krótki paluch u stopy, syndaktylia, niedorozwój paznokci
- Wystająca kość piętowa (tzw. stopa cepowata)
- Wady stawów – nadmierna ruchomość stawów biodrowych, koślawość kolan
- Wzmożone napięcie mięśniowe (hipertonia)
Do wad narządowych mogących wystąpić u dzieci z zespołem Edwardsa należą:
Wady rozwojowe serca (głównie ubytek przegrody międzykomorowej oraz przetrwały przewód tętniczy), w głównej mierze odpowiedzialne za zgon dziecka
Wady układu oddechowego oraz budowy przepony (mięśnia odpowiadającego za oddychanie)
Wady przewodu pokarmowego (przepukliny – najczęściej pachwinowa lub pępkowa, niedrożność lub zaparcia, utrudnione przyjmowanie pokarmu w wyniku osłabionego odruchu ssania i trudności w kontrolowaniu połykania)
Wady układu moczowo-płciowego (nerka podkowiasta, niedorozwój narządów płciowych u dziewczynek, wnętrostwo)
Wady układu nerwowego
Malformacje naczyniowe (nieprawidłowe połączenia lub budowa naczyń krwionośnych)
Obserwuje się także zaburzenie rozwoju psychoruchowego oraz zwiększone ryzyko rozwoju nowotworu nerki (guza Wilmsa, inaczej nerczaka zarodkowego).